Nguyên lý hoạt động của hệ thống nhiên liệu

Nguyên lý hoạt động của hệ thống nhiên liệu trên ô tô phụ thuộc vào loại động cơ (động cơ xăng hoặc động cơ diesel) nhưng về cơ bản, hệ thống nhiên liệu có nhiệm vụ cung cấp nhiên liệu từ thùng chứa đến buồng đốt với áp suất và lưu lượng phù hợp để động cơ hoạt động hiệu quả. Dưới đây là nguyên lý chung của hệ thống nhiên liệu:

I. Các bộ phận chính của hệ thống nhiên liệu

   •   Bình chứa nhiên liệu: Chứa xăng hoặc dầu diesel, có van thông hơi để cân bằng áp suất.
   •   Bơm nhiên liệu: Hút nhiên liệu từ bình chứa và cung cấp đến kim phun hoặc bộ chế hòa khí.
   •   Bộ lọc nhiên liệu: Lọc cặn bẩn và tạp chất ra khỏi nhiên liệu trước khi vào động cơ.
   •   Đường ống nhiên liệu: Dẫn nhiên liệu từ bình chứa đến động cơ.
   •   Kim phun (hoặc bộ chế hòa khí): Phun nhiên liệu dưới dạng sương mịn vào buồng đốt (kim phun cho hệ thống phun xăng điện tử, bộ chế hòa khí cho xe đời cũ).
   •   Bộ điều áp (trên hệ thống phun nhiên liệu): Giữ áp suất nhiên liệu ổn định trong hệ thống.
   •   Cảm biến và bộ điều khiển điện tử (ECU): Giám sát và điều chỉnh lượng nhiên liệu phun vào buồng đốt.

II. Nguyên lý hoạt động của hệ thống nhiên liệu

a. Đối với động cơ xăng (phun xăng điện tử - EFI)
 1. Hút nhiên liệu: Bơm nhiên liệu điện tử hút xăng từ bình chứa qua bộ lọc nhiên liệu.
 2. Tăng áp suất và vận chuyển: Bơm nhiên liệu đẩy xăng với áp suất cao qua các đường ống đến kim phun.
 3. Phun nhiên liệu: Dựa vào tín hiệu từ các cảm biến (lượng không khí, nhiệt độ động cơ, vị trí bướm ga), ECU điều khiển kim phun để phun nhiên liệu chính xác vào đường ống nạp hoặc trực tiếp vào buồng đốt.
 4. Hòa trộn và đốt cháy: Nhiên liệu phun ra hòa trộn với không khí, bugi đánh lửa tạo cháy hỗn hợp để sinh công.
b. Đối với động cơ diesel (phun dầu điện tử - CRDi)
 1. Hút nhiên liệu: Bơm thấp áp hút dầu diesel từ bình chứa qua bộ lọc.
 2. Tăng áp suất cao: Bơm cao áp nén nhiên liệu đến áp suất rất cao (2.000 – 2.500 bar) và đưa vào ống phân phối (common rail).
 3. Phun nhiên liệu: ECU điều khiển kim phun để phun nhiên liệu trực tiếp vào buồng đốt theo các giai đoạn (trước, chính, sau) giúp đốt cháy hiệu quả.
 4. Đốt cháy: Nhiên liệu gặp khí nén có nhiệt độ cao trong buồng đốt sẽ tự cháy sinh công.

III. Các loại hệ thống nhiên liệu phổ biến

   •   Hệ thống chế hòa khí (cũ, ít dùng trên ô tô hiện đại).
   •   Hệ thống phun xăng điện tử (EFI): Chính xác, tiết kiệm nhiên liệu, giảm khí thải.
   •   Hệ thống phun dầu điện tử (Common Rail – CRDi): Cho động cơ diesel, hiệu suất cao hơn, giảm tiếng ồn và khí thải.